W międzynarodowym handlu, szczególnie przy transakcjach z partnerami z różnych państw, kluczowe jest ustalenie i zrozumienie warunków sprzedaży. Właśnie w tym celu powstały Incoterms – krótkie i zwięzłe określenia opisujące Międzynarodowe Reguły Handlu. Ich głównym celem jest unifikacja i standaryzacja zasad dotyczących odpowiedzialności, ryzyka oraz kosztów w międzynarodowym obrocie towarowym.
Pierwsza edycja Incoterms została opublikowana już w 1936 roku, a obecnie obowiązującą wersją jest Incoterms 2020. Incoterms 2020 składa się z 11 reguł, które definiują obowiązki sprzedającego i kupującego w kontekście transportu, ubezpieczenia oraz dostawy towaru.
Co to są Incoterms?
Incoterms, czyli Międzynarodowe Reguły Handlu, to skrót od International Commercial Terms. Są to międzynarodowe warunki sprzedaży, które mają na celu ułatwienie handlu pomiędzy kontrahentami z różnych państw, podlegającymi różnym porządkom prawnym. Incoterms zostały opracowane przez Międzynarodową Izbę Handlową, która jest największym na świecie zrzeszeniem przedsiębiorców z ponad 100 państw.
Reguły Incoterms 2020 opisują 11 podstawowych warunków sprzedaży, które precyzują obowiązki i odpowiedzialności sprzedającego i kupującego w kontekście transportu towaru, jego ubezpieczenia oraz wyładunku. Dzięki Incoterms przedsiębiorcy z różnych państw nie muszą ustalać ze sobą wszystkich szczegółów transakcji – wystarczy, że wybiorą odpowiednią regułę, która będzie regulować warunki sprzedaży.
Reguły Incoterms 2020
Reguły Incoterms 2020 dzielą się na dwie kategorie: reguły powszechne, które dotyczą wszystkich środków transportu, oraz reguły dostępne jedynie dla transportu morskiego i wodnego śródlądowego.
Reguły powszechne
- EXW – Ex Works (z zakładu) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar do dyspozycji kupującego w określonym miejscu, np. w fabryce lub magazynie. W tej regule, kupujący ponosi większość kosztów i ryzyka związanych z transportem towaru.
- FCA – Free Carrier (franco przewoźnik) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar do przewoźnika w wyznaczonym miejscu. Jeśli miejsce dostawy jest inne niż teren sprzedającego, towar uważa się za dostarczony po załadowaniu na środki transportu sprzedającego i dotarciu do miejsca przeznaczenia.
- CPT – Carriage Paid To (koszty transportu opłacone do) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar i pokrywa koszty transportu do określonego miejsca. Po dostarczeniu towaru, sprzedający nie ponosi już odpowiedzialności za ewentualne uszkodzenia lub utratę towaru.
- CIP – Carriage and Insurance Paid To (koszty transportu i ubezpieczenie opłacone do) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar i pokrywa koszty transportu oraz ubezpieczenia do określonego miejsca. W tej regule, sprzedający jest odpowiedzialny za ubezpieczenie towaru od momentu dostarczenia do miejsca przeznaczenia.
- DAP – Delivered at Place (dostarczone do miejsca) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar do określonego miejsca przeznaczenia. Po dostarczeniu towaru, sprzedający nie ponosi już odpowiedzialności za ewentualne uszkodzenia lub utratę towaru.
- DPU – Delivered at Place Unloaded (dostarczone do miejsca wyładowania) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar do określonego miejsca i jest odpowiedzialny za jego wyładunek. Kupujący natomiast organizuje odprawę importową i wszelkie powiązane czynności.
- DDP – Delivered Duty Paid (dostarczone cło opłacone) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar do kupującego, włączając w to także odprawę celna i opłacenie wszelkich podatków i cłów. Kupujący nie ponosi już żadnej odpowiedzialności ani dodatkowych kosztów.
Reguły dla transportu morskiego i wodnego śródlądowego
- FAS – Free Alongside Ship (franco wzdłuż burty statku) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar wzdłuż burty statku, na przykład na nabrzeżu. Po umieszczeniu towaru wzdłuż burty statku, ryzyko przechodzi na kupującego.
- FOB – Free On Board (franco statek) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar na pokładzie statku wyznaczonego przez kupującego. Po załadunku towaru na statek, ryzyko przechodzi na kupującego.
- CFR – Cost and Freight (koszt i fracht) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar na pokładzie statku oraz pokrywa koszty frachtu do określonego portu. Po załadunku towaru na statek, ryzyko przechodzi na kupującego.
- CIF – Cost, Insurance and Freight (koszt, ubezpieczenie i fracht) – oznacza, że sprzedający dostarcza towar na pokładzie statku, pokrywa koszty frachtu oraz ubezpieczenie towaru do określonego portu. Po załadunku towaru na statek, ryzyko przechodzi na kupującego.
Zmiany w Incoterms 2020 i perspektywy na Incoterms 2022
Incoterms 2020 wprowadziły kilka istotnych zmian w porównaniu do poprzednich wersji. Jedną z najważniejszych zmian było wprowadzenie nowej reguły – DPU (Delivered at Place Unloaded), która zastąpiła regułę DAT (Delivered at Terminal). DPU określa, że sprzedający jest odpowiedzialny za dostarczenie towaru do określonego miejsca i jego wyładunek, podczas gdy w przypadku DAT, sprzedający był odpowiedzialny jedynie za dostarczenie towaru do terminala.
Warto również wspomnieć, że Incoterms 2022 jest już w drodze. Nowa wersja Incoterms ma na celu dostosowanie się do zmieniających się trendów i potrzeb w międzynarodowym handlu. Przewiduje się, że Incoterms 2022 wprowadzi pewne modyfikacje, które jeszcze bardziej usprawnią procesy handlowe i dostosują się do nowych technologii.
Incoterms i ich znaczenie dla importu
Incoterms mają fundamentalne znaczenie w kontekście importu, ponieważ stanowią one uniwersalny język handlu międzynarodowego, który precyzyjnie określa obowiązki, koszty i ryzyko związane z transportem i dostawą towarów. Dla importerów, właściwe zrozumienie i wykorzystanie Incoterms jest kluczowe do skutecznego zarządzania logistyką, kosztami oraz ryzykiem związanym z przewozem towarów z zagranicy. Incoterms określają moment przejścia ryzyka ze sprzedawcy na kupującego, co pozwala importerowi na lepsze planowanie ubezpieczenia towaru i unikanie nieporozumień dotyczących odpowiedzialności za uszkodzenia czy straty. Ponadto, jasne zdefiniowanie, kto odpowiada za poszczególne etapy transportu, odprawę celną oraz inne opłaty, pozwala na dokładne kalkulowanie całkowitych kosztów importu. W rezultacie, Incoterms są nieodzownym narzędziem, które pomaga importerom w negocjacjach kontraktów, zapewniając przejrzystość i przewidywalność w międzynarodowym łańcuchu dostaw.
Przeczytaj też DDP Incoterms – pułapka grey customs
Podsumowanie
Incoterms są niezwykle istotnym elementem międzynarodowego handlu. Dzięki nim sprzedający i kupujący mogą jasno określić swoje obowiązki, odpowiedzialności oraz podział kosztów i ryzyka. Incoterms 2020, a wkrótce Incoterms 2022, stanowią solidną podstawę dla skutecznej i bezpiecznej realizacji transakcji handlowych na arenie międzynarodowej.
